22 Kasım 2014 Cumartesi

ŞEKER PORTAKALI / Jose Mauro De Vasconcelos



Okuyup paylaştığım kitaplara düzenli olarak çocuk kitapları da eklemeye karar verdim. Bloguma ekleyeceğim çocuk kitaplarının bir bölümü yıllar öncesi okuyup sevdiğim ancak şimdi iki çocuk sahibi bir yetişkin olarak tekrar okuyunca neler hissedeceğimi merak ettiğim kitaplardan ve benim için yeni yayınlardan oluşacak. 

Bilirsiniz insan çocukken dünyasını farklı bir gözle görür. Hafızamızda nokta vuruşu anılar kalır. Bir mekan, bir kişi, bir hayvan, bir koku ya da bir tat. Büyüyünce hiç bir şey eskisi gibi olmaz. Büyüyünce "büyü" bozulur sanki. Hatırlıyorum çocukluğumda çok zengin bir hayal gücüm vardı. Polyanna ile umudum, Heidi ile sevgim, rahmetli dedemin anlattığı masallarla heyecanım, Kemalettin Tuğcu ve Ömer Seyfettin ile çocuk gözyaşlarım hatta Teksas ve Tomiks'le macera duygum ve iyinin hep kazanacağına olan inancım. Zaman çocukluğumuzu alıp götürüyor, 

İşte sevgili Jose Mauro De Vasconcelos karakteri ZEZE ile beni yine çocukluğuma götürdü. Romanını 1968'de ben doğmadan önce ve benden çok çok uzak bir diyarda yazmış. Benim kültürümden çok uzak bir kültürde BREZİLYA'da geçiyor. Ama çocuk aynı... Duygusal, zor şartlar altında yaşamaya çalışan, zengin hayal gücüne sahip, yerinde duramayan, haylaz...

Çok fakir ve kalabalik bir ailenin sondan bir önceki 5 yaşındaki çocuğu ZEZE'nin maceralarına ve acılarına tanık olduğumuz bu kitap ile ilgili bir çok tartışma da yaşanmış ülkemizde. Enteresan karşıt görüşler var. Ben sizlerle aynen paylaşacağım karar sizin. Ama romanı okumadan karar vermeyin derim. 

Yazarın kendi hayatından esinlerek yazdığı romanın hikayesini kısaca özetlemek gerekirse, ZEZE kalabalık ailesiyle çok zor şartlar altında yaşamaktadır. Biz roman boyunca 5 yaşındaki küçük Zeze.nin gözünden o hayatı izliyoruz. Yarı kızılderili olan ZEZE tüm gününü çeşitli yaramazlıklar düşünerek ve uygulayarak geçirmektedir. Kahvaltıda kahve içine batırılan kuru ekmekle yetinmek zorunda kalan aile ZEZE.nin yaramazlıklarına pek tahammül edememektedir. Roman boyunca da ZEZE çok defa dayak yiyerek cezalandırılmaktadır. ZEZE yaptığı yaramazlıkları aslında kendisinin yapmak istemediğini içindeki şeytanın onu yönlendirdiğine inanmaktadır. Neyse ailesi onu biraz evden uzaklaştırmak ve meşgul etmek için erkenden okula yazdırır. Yaramaz kahramanımız aynı zamanda o kadar zekidir ki okulda öğretmenin gözüne girer ve başarılı bir öğrenci olur. Tabii bu arada yaramazlıklarından da vazgeçmez. Aile yeni bir eve ve semte taşınır. Kahramanımızın bu evde küçük bir portakal ağacı fidesi olur. Bu fide kahramanımızla konuşmaktadır. Hikaye boyunca da en yakın arkadaşı ve sırdaşı olacaktır. Hikayede ZEZE.nin önce nefret ettiği, sonra da hayata tutunmasını sağlayan bir başka yakın arkadaşı daha olur. Bu kişi ondan yaşça büyük ama onu hayata bağlayan hatta babasının yerine koyduğu bir dosttur. Ancak küçük ZEZE hayatın getirdiği acıları küçücük yaşında öğrenmek zorunda kalacaktır. 

Roman "Günün birinde acıyı keşfeden küçük bir çocuğun öyküsü" tanımlamasıyla başlıyor ve günün birinde acıyı öğrenen tüm büyüklere mesaj veriyor. Milli Eğitim Bakanlığı bir şikayet üzerine bu romanı tavsiye edilen romanlar listesinden çıkartmış. Ben katılmıyorum. Bırakın çocuklar okusun. Korunaklı çocuklarımız diğer çocukların çekebileceği acılara şahit olsun, biraz bu durumu hayal etmeye çalışsınlar. 

Romanla ilgili benim tek endişem bizim çağın çocukları çizgi roman kültürüne, müzikallere o kadar uzaklar ki hikayede zaman zaman yer alan çizgi roman karakterlerini tanıyamayacaklar muhtemelen benim okurken hissettiğim duyguları taşıyamıyacakları yönünde. Ne kadar yazık ve onlar için için ne büyük kayıp.

Sevgi ve umut yolunuzu aydınlatsın, iyi okumalar.

....

Roman milli eğitim bakanlığı tarafından çocuklara tavsiye edilen kitaplar listesinden çıkartılmış. Bununla ilgili BEYAZ KİTAPLIK blogunda yer alın yazıyı paylaşıyorum,

http://beyazkitaplik.blogspot.com.tr/2013/01/seker-portakalindaki-mustehcen-kelimeler.html


Bir diğer görüş de bu romanın çocuklara okutulmaması yönünde...

http://kassamstrateji.wordpress.com/yayinlarimiz/seker-portakali-elbette-sakincalidir/

Merak edenler için yazarın hayat hikayesi de burada, 

http://tr.wikipedia.org/wiki/José_Mauro_de_Vasconcelos

....


Kitap adı          ŞEKER PORTAKALI

Yazarı              JOSE MAURO DE VASCONCELOS

Yayınevi          CAN Yayınları

Sayfa sayısı     200

Yayın yılı        1983 (1.Basım) Elimdeki 105.baskı

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder